De rol van de coaches in de sport is van intens belang. Coaches Jorick Straatman, Willemijn Niemeijer en Alexander Cox hebben hun teams in het jaar 2018 naar mooie prestaties geleid. Wie van deze drie zal tot ‘sportcoach van het jaar’ benoemd worden?
Het dilemma van Jorick Straatman
Een duivels dilemma. Blij verrast met zijn nominatie is Jorick Straatman zeker. Maar ja, op de feestelijke avond van de uitreiking van de Sportprijs Utrecht speelt Ajax tegen Real Madrid. Hij gaat al twintig jaar met zijn vader naar alle Europese thuiswedstrijden van Ajax. “De kaartjes liggen al klaar. Ik ben er nog niet uit…”
Maf van voetbal, leest Straatman alles wat los en vast zit zoals de boeken van Guardiola, Pochettino en Bielsa tot Mourinho. “Geen enkel methode is zaligmakend,” zegt hij. Omdat hij zelf geen ster was op het veld, gaf hij op zijn 17e al training. Eerst bij zijn club SV Odijk en sedert acht seizoenen bij SV Kampong. In de afgelopen jaren werd hij twee keer periodekampioen en twee keer kampioen. ‘Zijn’ Kampong JO-19-1 speelt nu in de tweede divisie en is daarmee Utrechts hoogst spelende jeugdploeg (amateurs).
In zijn eerste jaar bij Kampong degradeerde hij met de D-pupillen. “Op doelsaldo, ook dat nog. Zo triest voor die jongens. Maar juist die lichting zorgde afgelopen seizoen voor de promotie naar de tweede divisie.”
Kampong JO-19-1 staat nu gedeeld onderaan. “Omdat het inbouwen van veel nieuwe jongens tijd kost. We hebben de stijgende lijn nu wel te pakken. En het zit allemaal heel dicht bij elkaar. In de tweede divisie kom je ook geen slechte ploegen tegen.”
Wat er mooi is aan het coachen van jeugd? “Dat ze meer kunnen dan ze denken. Belangrijk is dat je duidelijk bent en structuur geeft, binnen en buiten het veld.” Vaker dan twee keer trainen in de week lukt niet, wel doet hij veel met videoanalyses en individuele gesprekken. Opmerkelijk: hij laat de speelstijl over aan de spelers. “Begin van het seizoen praten we daarover. Hoe we het doen, dit seizoen? Gesloten verdediging, snel omschakelen. Ze denken dat dat het beste voor ze werkt. Ik sta er achter.”
=====================
“We hebben de stijgende lijn te pakken.”
=====================
Voor Willemijn Niemeijer stopt het nooit
De successen rijgen zich aaneen sinds Willemijn Niemeijer zeven jaar geleden de topsportselectie van Turn4U onder haar hoede nam. Haar pupil Pleun Reinders werd in 2018 Nederlands jeugdkampioene op balk, brug en meerkamp en geselecteerd voor Jong Oranje. Drie anderen zijn opgenomen in de Jong Talent Selectie Oranje. En Turn4U heeft de status van TOC, centrum voor talentopleiding, bij turnbond KNGU.
Niet gek voor een trainster die nog niet zo lang geleden een bloemenzaak had en
geen enkel verleden in het turnen. Haar echtgenoot wel, ze ging een keer mee en werd meteen gegrepen. “Dat ik die achtergrond mis, zie ik niet als belemmering. Het gaat om veel kijken.”
Bij Turn4U is Pleun Reinders de vaandeldraagster, die de hele ploeg stimuleert. Inclusief Niemeijer. Het is de turnster die de trainster beter maakt. “Ik moet haar steeds een stapje voor blijven. Hoe? Nou, bij de stages op het Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO) in Heerenveen met Pleun sta ik zelf ook in de leerstand. Dan geniet ik. Ik heb een klik met bondscoach Vincent Wevers, ik kan goed sparren met hem. En ik zie heel veel op YouTube. Nee, het stopt nooit.”
Ze staat zes dagen van de week in de zaal (28 uur in totaal) en haalt en brengt de turnsters van en naar school. Thuis in Tiel heeft ze haar eigen gezin. Ook al is er hulp van haar man en gastouders, het is een vol leven. Maar ze krijgt er veel voor terug. “Het mooie aan turnen zijn die succesmomentjes als iets lukt. Ik wil de meisjes ook iets meegeven. Omgaan met teleurstellingen bijvoorbeeld, een beter mens worden.”
In januari was Niemeijer met haar selectie in Cincinnati voor een stage bij Mary Lee Tracy, die coach is bij de Amerikaanse turnbond en jaren geleden in Utrecht een clinic gaf. “Turnsters daar krijgen niks cadeau, denken altijd positief. Die mentaliteit wilde ik meegeven.”
=====================
“Het mooie aan turnen zijn die
succesmomentjes als iets lukt.”
=====================
Kampong verrast Alexander Cox
Het was onverwacht geweest voor Alexander Cox. De coach van Kampong zou na de landstitel van 2017 wel ‘iets van verzadiging’ bespeuren bij aanvang van het nieuwe seizoen. “De ontlading was groot na die eerste titel sinds 1984. Dan bestaat de kans dat de échte scherpte er niet is. Dat was gelukkig niet zo. Sterker, de groep wilde nog meer. Ook de jongens die wisten dat het hun laatste seizoen zou worden. Géén lange afscheidstournee dus, integendeel.”
Sinds Cox in 2012 coach werd bij Kampong Heren 1 schaafde hij aan de ploeg, die nu in de Hoofdklasse bekend staat als de ‘blauwe vechtmachine’. Ook bij de tweede landstitel op rij voor Kampong toonde de ploeg van Cox aan bijna onverslaanbaar te zijn. Fysiek sterk, mentaal ijzersterk. Pas in de tweede finalewedstrijd van de play-offs (tegen Amsterdam) leed Kampong de eerste nederlaag van het seizoen. Cox: “Pijnlijk, toch stonden we er binnen 24 uur voor het beslissingsduel. Juist dat was onze – misschien wel – beste wedstrijd van het seizoen.”
Pas in de finale van EHL om de Europese clubtitel – een week na de landstitel – moest Kampong buigen. Het gebeurde allemaal in die loeihete maand mei. Opmerkelijk, drie maanden eerder zaten Cox en co nog boven de poolcirkel en bewonderden het noorderlicht. Zo neemt hij zijn ploeg jaarlijks mee op een trip met een bijzondere insteek, waarbij de hockeysticks niet meegaan. Cox: “En Lapland is fantastisch, een aanrader.”
Ook verruilde hij in 2018 Jong Oranje voor de nationale ploeg van Ierland. Ook daar zijn Cox en keeper David Harte dus samen. De goalie van Kampong over zijn coach: “Cox haalt het beste uit spelers naar boven en we hopen dat hij dat ook bij Ierland gaat doen. Kijk maar wat we de afgelopen jaren hebben bereikt met Kampong. Vijf grote finales gespeeld, met winst in de EHL en twee landstitels.”
=====================
“Cox schaafde aan de ploeg die bekend staat
als de blauwe vechtmachine.”
=====================
Klik hier voor alle winnaars van de Sportprijs Utrecht 2018 op een rijtje!
Tekst: Pim van Esschoten
Foto’s: Ankie Hogewind / Fotostudio Red Green Blue